Ustawa O odpadach z dnia 14 grudnia 2012 roku, która weszła w życie 23 stycznia 2013 r. wprowadziła pojęcie produktu ubocznego oraz określiła zasady zgłaszania produktów ubocznych do Marszałka odpowiedniego województwa.

Co to jest produkt uboczny?

Jako produkt uboczny ustawa określa przedmiot lub substancje, które powstają w wyniku procesu produkcyjnego, a których powstawanie nie jest podstawowym celem danego procesu. A więc produktem ubocznym można określić pozostałość procesu produkcyjnego, która nie jest odpadem.

Jakie warunki muszą być spełnione, aby przedmiot lub substancja były uznane za produkt uboczny?

Łącznie muszą zostać spełnione poniższe warunki:

• dalsze wykorzystanie przedmiotu lub substancji jest pewne,
• przedmiot lub substancja mogą być wykorzystane bezpośrednio bez dalszego przetwarzania, innego niż normalna praktyka przemysłowa,
• dany przedmiot lub substancja są produkowane jako integralna część procesu produkcyjnego,
• dana substancja lub przedmiot spełniają wszystkie istotne wymagania, w tym prawne, w zakresie produktu, ochrony środowiska oraz życia i zdrowia ludzi, wykorzystanie tych substancji nie doprowadzi do ogólnych, negatywnych oddziaływań na środowisko, życie lub zdrowie ludzi.

Schemat decyzyjny – rozróżnienie produktów ubocznych i odpadów

Poniżej zamieszczony schemat pomocny będzie w podejmowaniu decyzji czy dany materiał, substancja powstająca podczas procesu produkcyjnego może być zakwalifikowana jako produkt uboczny czy też należy uznać ją za odpad.

Gdzie należy zgłaszać uznanie przedmiotu, substancji za produkt?

Wytwórca przedmiotu, materiału, substancji, które mogą być uznane za produkt uboczny, jest obowiązany do przedłożenia Marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce ich wytwarzania, zgłoszenia uznania danego produktu, materiału czy substancji za produkt uboczny.

Jakie dane powinno zawierać zgłoszenie?

Zgłoszenie powinno zawierać:

• oznaczenie wytwarzającego przedmiot, substancję przewidziane do uznania za produkt uboczny (podanie NIP, Regon);
• miejsce wytwarzania przedmiotu, substancji przewidzianych do uznania za produkt uboczny;
• wskazanie przedmiotu lub substancji przewidzianych do uznania za produkt uboczny oraz ich masy;
• opis procesu produkcyjnego, w którym powstaje przedmiot lub substancja, opis procesu, w którym zostaną wykorzystane;

Dodatkowo do zgłoszenia załącza się dowody potwierdzające wykorzystanie przedmiotu lub substancji do określonych celów lub wyniki badań potwierdzające właściwości przedmiotu lub substancji, wykonane przez odpowiednie laboratoria (zgodnie z art. 147a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska).

Przykładem dowodu potwierdzającego dalsze wykorzystanie przedmiotu lub substancji zgłaszanej jako produkt uboczny, jest umowa z odbiorcą lub faktury za sprzedaż.

Kiedy następuje uznanie przedmiotu lub substancji za produkt uboczny?

Uznanie przedmiotu lub substancji za produkt uboczny następuje wówczas, jeśli Marszałek Województwa w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zgłoszenia, nie wyrazi sprzeciwu w drodze decyzji.

Przepisy prawne:

ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. O odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz.21),
ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony Środowiska (Dz. U. 2001 Nr 62 poz. 627 z póź. zm.).
I.W.